دوره ذهن ورزشکار

همه‌ی افراد در شروع، پیگیری و شناخت رفتار ورزشی متناسب با سبک زنگی و ویژگی‌های فردی، جسمی و ژنتیکی خود دچار مشکلند. عمدتاً در دنیای بی‌حرکت امروز پیگیری کردن یک رفتار ورزشی کار دشوار و از آن مهمتر بسیار شکننده‌ایست. بسیاری از افراد بنا بر مشکلات جسمانی مانند افزایش کلسترول یا یک مشکل ارتوپدی مانند کمردرد وارد دنیای ورزش می‌شوند. اما عوامل ناشناخته‌ی بسیاری در حفظ و نگهداشت رفتار ورزشی وجود دارد که باعث می‌شود ما رفتار ورزشی را ترک کنیم. اینجاست که روانشناسی ورزش وارد می‌شود. روانشناسان ورزشی در مداخلات فردی یا گروهی برای بهینه سازی عوامل ذهنی و روانی مؤثر بر عملکرد تخصص دارند.

ورزش عمومی، در حوزه روانشناسی سلامت به عنوان یکی از اصلی‌ترین مشکلات شناخته می‌شود؛ چرا که متخصصان حوزه‌ی سلامت می‌دانند که اگر بتوانند رفتار ورزشی را ترویج دهند، به طور چشمگیری از بسیاری از بیماری‌های روحی و جسمی جلوگیری کرده‌اند و هزینه‌ی بهداشت را به شدت کاهش داده‌اند. اما متاسفانه با تصمیمات جدی و طرح‌های سلامت مختلف همچنان ورزش، به عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین بخش‌های حوزه‌ی سلامت شناخته می‌شود. روانشناسی ورزشی در حوزه‌ی عمومی، پاسخی به مشکل حرکت در جوامع مدرن است. چگونه می‌توان در برابر هزاران مشوقی که ما را به بیحرکتی دعوت می‌کنند، یک سبک زندگی پرحرکت داشت؟

روانشناسان ورزشی به دو بخش روانشناسی ورزشی آموزشی و روانشناسی ورزشی بالینی تقسیم می‌شوند.

روانشناسی ورزشی آموزشی از تکنیک‌هایی مانند هدف‌گذاری، تصویرسازی یا گفت‌وگو با خود برای کمک به مراجعان جهت مدیریت فرآیندهای فکری و روان‌شناختی خود برای عملکرد بهینه به هنگام ورزش استفاده می‌کنند.

در حوزه روانشناسی ورزشی بالینی نیز با کار در مورد مسائلی مانند اضطراب، افسردگی یا سوء مصرف مواد در جنبه‌های عمیق‌تری وارد می‌شوند.

وقتی یک نفر می‌خواهد ورزش را شروع کند اما نمی‌داند از کجا و با چه برنامه‌ای، یا مثلاً بارها ورزش را شروع کرده است اما به دلایلی که نمی‌داند آن را ترک کرده است. یا حتی وقتی فردی یک رژیم غذایی را بارها و بارها ترک کرده است. همه این موارد در کنار یک روانشناس ورزشی به شکل موثرتری قابل مدیریت است، چرا که یک روانشناس ورزشی از تکنیک‌ها و استراتژی‌های مختلفی برای تمرکز مجدد مراجعان بر روی اهدافشان و حل این چالش‌ها استفاده می‌کنند.

وقتی به مطالعاتی نگاه می‌کنیم که به تاثیر ورزش بر سلامتی می‌پردازند، با نتایج بسیار شگفت‌انگیزی روبرو می‌شویم که نشان می‌دهند چگونه ورزش بر بسیاری از شاخص‌های جسمی و روانی تاثیر مثبت دارد. تا اینجا همه چیز خوب پیش می‌رود. اما مطالعات کمتر به حد فاصل یک رفتار ورزشی تا رفتار ورزشی بعدی نگاه می‌کنند. این شکاف دقیقاً جایی‌ست که بطور ویژه‌ای متغیرهای روانی وارد صحنه می‌شوند. برای مثال فرض کنیم، فرد ورزشکار از یک خانواده وسواسی-اضطرابی‌ست. در این صورت بعد از اتمام یک رفتار ورزشی، فرایندهای مخرب روانی مانند مقایسه، کمال گرایی، سرزنش، فانتزی و غیره وارد صحنه می‌شوند. ما بایستی دقت داشته باشیم که ورزش چگونه می‌تواند یک رفتار بسیار اضطراب‌زا باشد. یک روانشناس ورزشی بیش از آنکه به تاثیرگذاری ورزش بپردازد، به معنای ورزش در ورزشکار می‌پردازد. ساختار روانی افراد است که تعیین می‌کند چه رفتاری، چه تاثیری می‌گذارد، چنانچه شما در یک خانواده کمال‌گرا بزرگ شده باشید، ممکن است کم نتیجه گرفتن از ورزش به طور جدی احساس بی‌کفایتی را در شما ایجاد کند. در این صورت، ورزش یه یکی از عوامل بسیار اضطراب‌زا در زندگی شما تبدیل می‌شود.

اینجاست که یک روانشناس ورزشی بالینی، با ادغام تخصص آسیب‌شناسی خود به شما کمک می‌کند، تجربه‌ی درونی متفاوتی از ورزش داشته باشید. به این شکل، یک روانشناس ورزشی، مانند یک روان‌درمانگر به فرایندهای درون روانی شما برای تجربه‌ی بهتر ورزش کمک می‌کند.

درسطحبهینهنگاهداشتنیکرفتارورزشیکاربسیاردشواریاست. معمولاً افراد در رفتار ورزشی گرایش به افراط یا تفریط دارند، دچار بیش تمرینی می‌شوند یا ناگهان ورزش را رها می‌کنند. در این وضعیت معمولاً شاهد آسیب‌های جسمی هستیم. همه‌ی رفتارهای بلند مدت و با برنامه نیاز به یک توانایی دیگر با عنوان مدیریت درد دارد. چنانچه در فرایند ورزشی خود دچار درد شدید، حتماً به یک متخصص برای آموزش مدیریت درد و آگاهی از روال مراقبت از آسیب‌ها نیاز دارید. در اینجا روانشناس ورزشی یا شخصی‌سازی برنامه‌های آموزشی، هم از آسیب‌ها جلوگیری می‌کند و هم به هنگام تجربه‌ی درد، فرایندهایی را به شما آموزش می‌دهد که با دردهای فیزیکی خود بهتر کنار بیایید و در مسیر ورزشی خود، بیشتر از خود مراقبت کنید.

چرا حفظ کردن یک برنامه‌ی ورزشی تا این اندازه دشوار است؟ معمولاً وقتی افراد تصمیم می‌گیرند که ورزش را شروع کنند، کانون توجه آن ها خود ورزش است. به زبانی ساده‌تر، می خواهند بدن زیباتری داشته باشند، تناسب اندام بهتری پیدا کنند یا به یک هدفی در ذهن خود دست پیدا کنند. اما چرا چنین برنامه‌ریزی‌هایی معمولاً با شکست روبرو می‌شوند؟!. یکی از نقاطی که روانشناسی ورزشی بطور ویژه‌ای در برنامه‌ریزی و پیگیری رفتار ورزشی می‌تواند موثر باشد، همین جاست. وقتی رفتار ورزشی را جدا از سایر مولفه‌های روانشناختی در نظر بگیریم دچار همین مساله می‌شویم. افراد دوست دارند رفتار ورزشی خود را مجزا از رفتار مطالعه یا خرید یا مجزا از سایر فرایندهای روانی ببینند. در صورتی که همه رفتارهای ما بطور عمده از یک ساختار تبعیت می‌کنند. به زبانی ساده‌تر، برای بهتر ورزش کردن بایستی همه روان و همه جنبه‌های زندگی خود را تغییر دهید. دلیل اصلی شکست افراد در انواع برنامه‌ریزی‌های زندگی از همین جا نشات می‌گیرد. می‌خواهم ورزش کنم، اما نمی‌خواهم خوابم را اصلاح کنم. می‌خواهم ورزش کنم اما نمی‌خواهم روابطم را اصلاح کنم. می‌خواهم ورزش کنم اما نمی خواهم منظم باشم. می خواهم ورزش کنم اما نمی خواهم تعارضاتم را حل کنم. در این موضوع بسیار مهم، روانشناس ورزشی به شما کمک می کند، تا رفتار ورزشی خود را در ارتباط با سایر جنبه های روانی و زندگی خود نگاه کنید و به شما کمک می کند با تغییر در کل ساختار، رفتار ورزشی خود را ادامه دهید. به این شکل روانشناس ورزشی به شما در حفظ انگیزه ورزشی نیز کمک می کند.

دوره سه ماهه ذهن ورزشکار، یک دوره‌ی روانشناسی ورزشی است که به صورت گروهی برگزار می‌شود. اهمیت برگزار این دوره، اثرگذاری پویایی‌های گروهی‌ست. یکی از دلایل اصلی پیگیری نکردن رفتار ورزشی، فقدان تعلق ورزشی‌ست. امروزه رفتار ورزشی عمدتاً به یک رفتار وسواسی تبدیل شده است. عمدتاً معنای ورزش کردن، به معنای حضور در باشگاه های بدن سازی‌ست و رفتار اجتماعی ورزش که جنبه اصلی ورزش کردن است، به فراموشی سپرده شده است. در این دوره، که به مدت سه ماه و هر جلسه 3 ساعت برگزار می‌شود، شرکت‌کنندگان در یک برنامه گروه درمانی ورزشی شرکت می کنند تا در مورد رفتار ورزشی، انگیزه و مشکلات مربوط به ورزش صحبت کنند.

بارها ورزش را رها کرده‌اید،

به دنبال راهکاری پایدار برای حفظ عادت‌های سالم هستید،

در مسیر ورزشی دچار فرسودگی ذهنی و بدنی می‌شوید،

به دنبال ایجاد تغییرات عمیق و ماندگار در ذهن و بدنتان هستید،

احساس می‌کنید ورزش برای شما بیشتر چالش است تا لذت،

ترس از شکست مانع پیشرفت شما در مسیر ورزشی‌ شده،

در جستجوی راهکارهای علمی و عملی برای مدیریت استرسید،

مایلید از یک «شروع کننده» به یک «ادامه دهنده» تبدیل شوید.

شناسایی و غلبه بر بازدارنده‌های ذهنی (که مانع شروع و ادامه‌ی ورزش می‌شوند)

یادگیری تکنیک‌های علمی برای تقویت انگیزه و حفظ آن در طولانی‌مدت

بهبود ارتباط ذهن و بدن از طریق تمرینات ورزشی

تعهد به ورزش